“Parizyen” isimli çerçeveme (ürüne buradan ulaşabilirsiniz) ilham olan bu pula ilk gördüğüm an vuruldum; ve çerçevemin öyküsünü başlatan bu havalı pulun hikayesinin peşine böylece düştüm.
1955 Fransa basımı pulun çizimi Pierre Gandon’a ait. Gandon, Fransa’nın birçok posta pulunun çizimlerini yapmış. Şahane bir pul gravürü örneği de daha önce hikayesini yazdığım “Lady and the Unicorn” çizimi. (Hikayeyi buradan okuyabilirsiniz)
Buradaki güzel başrolümüze gelelim; ve “bu pul neyi anlatıyor olabilir?” derken alttaki kelime imdadımıza yetişsin: “Ganterie”. Tahmin etmesi zor değil, “Eldiven”anlamına geliyor kelime, puldaki zarafetin de anlattığı üzere. Peki Fransa’nın eldiven uğruna bir pul basmasının sebebi acaba ne?
15.yüzyıla kadar uzanıyoruz bunu anlamak için. Fransa’nın orta-batı bölgesindeki Saint-Junien’de başlıyor hikayemiz. Vienne Nehri kıyısındaki Saint-Junien, nehrin suyunun yüksek kalitesi, arazinin verimliliği ile hayvancılığı bölge halkının başlıca gelir kaynağı haline getirmiş. Hayvancılık da deri işleme zanaatini getiriyor beraberinde; ve ilk eldivenler burada deriyi işleyerek üretiliyor.
Eldiven üretimi endüstrileşiyor; ve La Ganterie de Saint-Junien (Saint-Junien Eldiven fabrikası) kuruluyor. Burada özel tekniklerle üretilen eldivenler lüks tüketim ürünleri olarak değer buluyor, ve zaman geçtikte değişmiyor eldivene bu bakış açısı. Avrupa ve Amerika’da eldiven giymek orta ya da üst sınıf olduğunuzun bir işareti haline geliyor, ne de olsa ellerinizin güneşten zarar görüp kabalaşmaması önemli :)
Birçok lüks moda evinin (Hermès, Dior, Christian Lacroix, Yves Saint-Laurent, Kenzo, Inès de La Fressange gibi) de talepleri oluyor Saint-Junien eldiven fabrikası’ndan. Fakat artan rekabet piyasası ve tüketim taleplerindeki değişiklikler eldiven üretim endüstrisini de etkiliyor; ve asırlık Saint-Junien Eldiven fabrikası pırıltılı günlerini ardında bırakıyor. 1998’de Hermès fabrikayı satın alıyor ve eski ustalar meşhur teknikleriyle birlikte işlerinin başına geri dönüyorlar. 2008 yılından itibaren de Saint-Junien’deki eldiven üretimi zanaati, Fransa’nın somut olmayan kültürel miras envanterine dahil ediliyor.
Pulda gördüğümüz bu sahne de, eldiveni bir gece elbisesinin tamamlayıcısı olarak giymiş modelin, Paris’in şık mekanlarına bir vurgu ile Şanzelize Caddesinin başındaki ışıltılı Concorde Meydanı’nda verdiği bu alımlı poz. Bu çerçevede kullandığım mücevherli Fransa pulu da, 1954’te Fransa’nın lüks endüstri ürünlerini konu alan serisinden. (Serinin diğer üyeleri duvar halıcılığı, porselen, parfümeri, ciltçilik ile ilgili basılan pullar.) Bir sene sonra basılan bu eldiven pulunun da, 1954’teki lüks tüketim endüstrisi ürünlerine dahil edilmemesinin pişmanlığı ile bu kadar güzel bir çizimle basıldığı söyleniyor.
Dipnot: Birçok kaynakta okuduğum, eldivenin saflığı korumanın sembollerinden biri olarak kullanılmaya başlanmış olması; ve bu şekilde bir lüks tüketim ürünü haline gelmesi özellikle 19.yy'da. Günümüzde de kartopu oynamanın olmazsa olmaz aracına dönüşmüş olması, eldivenin bu büyülü yolculuğuna biraz gülümseterek biraz da imrendirerek baktırıyor :)
Comments